Aan het Galgenveld, ten noordoosten van Hulst, ligt een verlaten huisje met daarnaast een boerenschuur. De bomen drukken tegen de muren aan en groeien nog net niet door het dak. Het groen is niet meer in te tomen en neemt al bezit van het steen. Wij zijn niet de enigen die er een kijkje komen nemen: deuren zijn aan de achterzijde open gebroken, dakpannen zijn naar beneden gegooid, een trapleer staat tegen een gevel. Karen zegt vol overtuiging dat er een zwerver bivakkeert want ze ziet een bakje met etensresten staan. Een rondje om de schuur lopen is bukken geblazen en goed uitkijken dat je niet in gaten trapt van kelders. Maar het uitzicht aan de achterzijde over de lager gelegen polders is schitterend. Karen pakt haar krukje en tekenspullen en zoekt een plek uit op enige afstand om het ensemble goed in beeld te kunnen krijgen. Zij schetst een aantal varianten van wat ze ziet. Ze kijkt ook door de bomen heen, dat is het voordeel van met potlood werken.
Ik neem een plaid en kussentje en vlij mij neer onder een boom, recht tegenover de voordeur van het Galgenveld nr….(het huisnummer is verdwenen), maar de deurklopper (met oog) zit er nog op. Geprobeerd of deze los te wrikken was, maar helaas… Even later arriveert Theo Rietveld, pakt ook een plaid uit zijn auto, geluidsopname apparaatje en we beginnen eigenlijk meteen te praten over Krotofkans. Maar meer nog over de charme van vergankelijkheid en dat niet alles mooi en af hoeft te zijn. Dat dit veel meer tot de verbeelding spreekt. Ik heb Theo gevraagd om een dag met ons mee te lopen en interviews te houden. Ooit heeft hij over het Wooldhuis in Vlissingen een radio documentaire gemaakt: “het Verhalende huis” en hebben we samen door het pand gewandeld dat na veel inzet gered was van de sloop. Nu komen we heel snel uit op het redden van een polder, de Hertogin Hedwige polder, voluit geheten klinkt dit toch anders dan gewoon de Hedwige polder. Voor als je er nooit bent wezen kijken een afstandelijk gebeuren, maar als je er eenmaal goed je ogen de kost hebt gegeven en ziet dat het Verdronken Land van Saeftinghe aan de andere kant van de Deltadijk voor km’s getijde natuur staat aan NL zijde, dan zie je de absolute belachelijkheid in van dit politieke getouwtrek. En geef je de tegenstanders van het ontpolderen groot gelijk. Tegen de tijd dat Theo de interviews heeft uitgewerkt zullen we daarnaar verwijzen.
Nu terug naar de vergankelijkheid. Die hebben we ook gevonden in Kuitaart, langs de Vitshoekdijk. Op één van onze “ontdekkingstochten” hadden Karen en ik naast een landje met hooischelven een lage houten zwarte schuur zien staan, waar het dak gedeeltelijk van was verdwenen (zo dachten wij). Het bordje met “KAMPEREN, verse knoflook en biologische geteelde groentes” aan het begin van het erf deed ons besluiten verder te lopen en te vragen of we foto’s mochten nemen van de boerenschuur. De eigenaresse, Marian Verbruggen, bood zelfs aan ons rond te leiden, maar liever op een ander tijdstip. Zo keerden wij terug met Theo en Johan en hebben wij met verbazing vernomen en gezien hoe eens een mooie Zeeuws Vlaamse boerenschuur in de loop der jaren in verval is geraakt en de eigenaren er ondanks een subsidie toekenning 12 jaar geleden toch niet in geslaagd zijn om de schuur uit de 18e eeuw van de ondergang te redden. De subsidie was slechts 15 procent van het totale te investeren bedrag en dat was gewoon niet toereikend. Wel is de schuur destijds ten behoeve van deze aanvraag gedocumenteerd en zullen de gegevens nog te achterhalen zijn. De foto’s van nu geven de indruk van wat er nog rest en dat is niet veel en in zeer vergankelijke staat. Theo heeft van Marian het verhaal kunnen opnemen over welke rol de schuur heeft gespeeld op het erf, hoe hoog en groot hij was, wie er sliepen en met hoevelen, welke inscripties zij er gevonden heeft en hoe het nu een opslagplaats is geworden voor van alles en nog wat. De knoflook hangt er aan de open lucht te drogen totdat er iemand reageert op het bordje langs de weg.
Met dank aan Karen Kammer voor de “ontdekkingstochten” en de schetsen van de vergankelijkheid aan het Galgenveld. Theo Rietveld voor de interviews en het doorvragen naar het waarom erachter. Johan de Koning als ervaren “krotofkans” bewoner en die ons attendeerde op het retraite centrum in Hengstdijk en wij hem weer konden verrassen op een staaltje zelfbouw aan de Zaaidijk bij Axel.
Marjan van den Bos
