onmiskenbaar Zierikzee
de kerk belangrijker dan het stadhuis in Brouwershaven
Het voordeel van een open landschap is dat je zo ver kunt kijken en dat je de einders ziet met markeringspunten. Zeker als het aan de randen van dorpen of steden nog niet met hoogbouw is volgezet. En je aan het silhouet het dorp of de stad kunt herkennen. Noem het de kwaliteit van een redelijk dun bevolkt gebied. Kijk er eens anders tegen aan.
de dikke toren van Zierikzee
op zoek naar de kerk in Brouwershaven
Kerktorens, poort-torens, stadhuis-torens, wieken van molens, graansilo’s en vuurtorens. Dit alles torent boven het platteland uit. Het kenmerkt de stad, het dorp, het zijn de orientatie-punten van het “eiland”. De bakens waarop je kunt varen. Zowel overdag als ’s nachts, wanneer de kerken met hun torens van onderen worden aangelicht. De vuurtoren van Haamstede werpt vertrouwd en met regelmaat haar lichtbundels over land en zee. Het eilandgevoel van Boudewijn Buch is hier nog niet vergaan.
Schouwen-Duiveland, onderscheid je van de rest van Zeeland in het pittoreske, het schilderachtige, het goed beloopbare en befietsbare, de brede duinenrij, de prachtige stranden, de havens vol indrukwekkende jachten van zeilliefhebbers, kroegjes, eethuisjes, musea en de vergezichten over De Grevelingen, Het Zijpe, De Oosterschelde en de Noordzee. En niet te vergeten het plan Tureluur, waar zwermen trekvogels komen uitrusten en foerageren op hun doortocht. En waar fotoclubs uit Belgie zich door laten inspireren…Ingenieurs vergaderen in het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk over watermanagement en de toekomst van de Delta. En dit museum heeft nog nooit zo’n hoog bezoekersaantal gekend als in 2013, 60 jaar na De Ramp.
silo-toren aan de rand van Zierikzee
de dikke toren in Zierikzee, robuust monument
Dit alles op nog geen 3/4 uur rijden van Rotterdam, Dordrecht en een uur van Antwerpen. Geen vertragingen naar en op Schiphol, geen wachttijden bij de boten. Op dit “eiland” ben je zo. Een serie als dokter Deen is er niet opgenomen, maar een mooie serie over de diversiteit en identiteit zou Schouwen-Duiveland boven de rest van Zeeland kunnen uittillen als een pareltje. De tijd is rijp voor een positieve campagne. Zet je op de kaart, je bent het waard!
5 comments
Jaap Verseput zegt:
13 Jan, 2014
Ik neem de vrijheid om te reageren op de aanbevelingen zoals die hierboven zijn geformuleerd. Mijn naam is Jaap Verseput en betrokken bewoner van Zeeland/Schouwen-Duiveland/Zonnemaire. Ik woon in de polder achter het dorpje Zonnemaire. De aanbeveling die je formuleert is vriendelijk en waarschijnlijk aardig bedoelt.Toch vind ik het nogal naïef en getuigt niet van veel kennis van zaken. Het is juist prettig als er niet te veel van die pr campagnes zijn. De kracht zit hem er juist in dat het is zoals het nu is. Bovendien komen die Belgische mensen en vele anderen al, zij komen voor de vogels en weten de weg te vinden.Ik heb het voorrecht gehad om een film over het gebied Schouwen Oost,Plan Tureluur, de landbouw, de natuur en de recreatie te maken in opdracht van DLG/Provincie Zeeland/Rijksoverheid. De film is in december in première gegaan.zie (kleine stukjes) http://www.youtube.com/watch?v=65tX4C8S9x4
http://www.youtube.com/watch?v=bKmFbUVFWPY
Daarnaast worden er hier muziek festivals , kunstmanifestaties en weet ik niet wat allemaal georganisserd door allerlei instanties en stichtingen. Een van die stichtingen is de stichting Zonnemaire Buitengewoon zie: http://www.picknickeiland.nl http://www.zonnemaire.com Afijn zie maar wat je hiermee doet, maar de frase “zet je op de kaart” daar word ik altijd een beetje ongemakkelijk van.Met vr groet Jaap
Marjan van den Bos zegt:
14 Jan, 2014
Dag Jaap, dank voor je eerlijke reactie, als betrokken inwoner van Schouwen-Duiveland. Jij als permanente bewoner weet wat er allemaal gebeurt en ondernomen wordt. En daar ben je duidelijk heel tevreden mee. Mooi zo. Maar dat je mij meteen ook typeert als naïef en van niet veel kennis getuigen, vind ik nogal een zware aantijging..
Ik als gemotiveerde en goed observerende voorbijganger en tijdelijk gebruiker van een simpel huisje in Zonnemaire, kan onbevangen tegen zaken aankijken. Dat wordt mij zelfs gevraagd als deelnemer van KrotofKans. En om met ideeën te komen hoe iets anders aangepakt zou kunnen worden. Geheel belangeloos. Dat kan verfrissend zijn, ook voor de mensen die er wonen.
Vanuit mijn eigen vakdisciplines, volkshuisvesting en stedelijke vernieuwing, heb ik met een kritisch oog naar deze opgave van KrofKa gekeken. En ik vind dat de ingang van Krimp een ongelukkige is. Krimp wordt gebracht als een dreigend probleem. Terwijl het als een kans gezien zou kunnen worden om de boel eens lekker wakker te schudden.
Toevallig heb ik wel erg goeie ervaring opgedaan met het positief promoten van stadsdelen of wijken die dat wel konden gebruiken. Zeker voor wijken die een imago probleem hadden. Ondanks dat iedereen zijn stinkende best deed op diverse onderdelen, om er iets van te maken. Wat ontbrak, dat was een promotie op het groter geheel en dat zorgde juist voor de synergie, waarmee men weer jaren vooruit kon. En waarin zowel nieuwe- als toekomstige bewoners en investeerders zich konden vinden.
Als nazorg van deze KrotofKans-beleving zou ik het op prijs stellen nog eens met je om de tafel te gaan zitten. Je Youtube filmpjes heb ik bekeken, de muziek beluisterd en ben ik reuze benieuwd naar de gehele film.
Groet, Marjan
Jaap Verseput zegt:
15 Jan, 2014
Beste Marjan, ik reageer hier niet op jou verhaal maar een meer algemene reactie die ik zojuist aan Andre Kwakkernaak heb gestuurd. Ik laat het hier bij want vind het zo wel genoeg.
Beste André,
ik probeer de blogs op de site van Krot of Kans te volgen en lezen. Zoals gemeld mis ik een beetje de nieuwe inspirerende gedachten. Eigenlijk alleen Zazone (Joke en haar zus) vond ik op een manier bezig waar je als dorp of gemeenschap, woningbouw coöperatie, project Krot of Kans wat aan zou kunnen hebben. Dat is natuurlijk wel heel relatief maar bij de andere deelnemers vind ik het vooral veel foto’s, ook heel mooie foto’s maar er mist iets vind ik.
1) ik mis de discussie en het debat. Er kan gereageerd worden maar dat gebeurd niet. Dat ligt ergens aan. Daarom mijn voorstel om de site wat aan te passen zodat het debat wat volgens mij heel belangrijk is voor iedereen zichtbaar is en een doorlopend geheel is. Je krijgt dan meer draagvlak, er ontstaat betrokkenheid. Nu is het zoals ik het zie een eenzame kwestie, geen response.
2) Ik mis de research. Krijgen de deelnemers een soort informatie pakket? Zonnemaire is/was een plattelands dorp. De veranderingen op het platteland zoals schaalvergroting werken enorm door op het hele bewoning patroon van Zonnemaire. Ook bijvoorbeeld het feit dat er in veel huizen in Zonnemaire tegenwoordig Poolse mensen wonen veroorzaakt veranderingen. Niemand heeft het erover, het is onbekend en dus ongezien, en dus wordt het niet behandeld.Wat betekend het dat er Polen in Zonnemaire wonen, wat voor invloed hebben die.
3) Voortdurend, bijna bij elke bezoeker komt ter sprake dat er geen dorpswinkel meer is. Ik ervaar het heel anders: nog nooit in mijn hele bestaan zijn er zoveel winkels zo dichtbij. Op internet, vandaag besteld morgen in huis. Dat was 10 jaar geleden heel anders, en dat veroorzaakt verandering, los van krimp. Heeft ook enorme gevolgen voor de mogelijkheden.
4) Ik mis de beschouwingen over schuren. Kijk een krot zien we niet, dat gebeurd niet vaak in Nederland echte krotten worden snel opgeruimd en vervangen. De grond is te duur voor een krot. Maar rondom Zonnemaire, als gevolg van de schaalvergroting in de landbouw, staan heel wat schuren leeg. Dat weet niemand, dat ziet niemand, maar is wel belangrijk voor jullie thema. Wat gaat er met die schuren gebeuren, wat is er eerder gebeurd met schuren die leeg kwamen. (Viletta bijvoorbeeld)
5) Als je het Oranjeboekje van Zonnemaire bekijkt zie je dat er enorm veel bedrijven in Z gevestigd zijn. Meer dan 25 uit mijn hoofd. Is dat veel is dat weinig, hoe is dat landelijk? En wat betekend dat.
6) Er zijn rondom Zonnemaire ongeveer 7 oefenruimtes voor bandjes, er is een enorme muziek scene, met talloze opname mogelijkheden en veel combinaties en soorten muziek. Bijna een Silicone valley van de muziek. Daar liggen kansen, of die zijn al gecreëerd. Hoe komt het dat die oefenruimtes er zijn en is dat anders dan elders.
Zo kan ik nog wel even doorgaan, heel veel zeer interessante aspecten waar niemand aandacht aan heeft besteed. Bijna alle kunstenaars beginnen met foto’s te maken en dan komt al snel naar voren dat er geen dorpswinkel is.
Ik vind het persoonlijk te mager en te weinig verrassend een enkele uitzondering daargelaten. Je moet ook beseffen dat hier al veel kunstenaars en denkers geweest zijn en dat het niet de eerste keer is dat er over het platteland nagedacht wordt. Mijn verwachtingen waren “anders”.
Ik hoef verder geen blog of persoonlijk onderhoud, maar het zou toch op zijn minst goed zijn wat meer debat te genereren, maar dat laat ik aan jullie hoe dat beter zou kunnen. Ik reageer op wat ik op de site zie, de inspiratie boekjes ken ik niet.
Ik laat het hier bij,
Met vriendelijke groet
Jaap
André Kwakernaak zegt:
22 Jan, 2014
Beste Jaap,
Hartelijk dank voor je openhartige en persoonlijke reactie.
En langs deze weg wil ik reageren:
In Nederland is op verschillende plekken sprake van krimp, een afnemende bevolkingsdichtheid. En daar is ook de verandering zichtbaar en voelbaar. In Zeeland is er sprake van krimp in Zeeuws Vlaanderen en Schouwen Duiveland wordt aangemerkt als anticipeerregio. Dit houdt in dat er met een aantal jaren de gevolgen van krimp wordt verwacht.
Met de ervaringen vanuit Zeeuws Vlaanderen is Krot of Kans op Schouwen Duiveland een volgende fase ingegaan.
We nemen in onze samenleving kleine haarscheurtjes waar! Willen we ze herstellen? En hoe kunnen we ze herstellen?
Lering uit Zeeuws Vlaanderen geeft ons dat hetgeen je wenst te behouden lokaal moet gebeuren. Dat iedere plek zijn eigen oplossing nodig heeft. En dat het lokale probleem de oplossing vaak al in zich heeft.
De oplossing dient zich aan als je met elkaar in vertrouwen en veiligheid aan de slag gaat. Als je een klimaat kunt creëren waarin mensen zich veilig voelen, waarin ze weer durven te bewegen, waarin ze minder bezig zijn met overleven. Dan heb je een klimaat waarin je met elkaar kunt werken aan het behouden en versterken van wat er al is, en verder kunt gaan met het uitbouwen van de waardevolle kwaliteiten. Oplossingen die ontstaan vanuit de mensen, vanuit de inwoners. Zij zijn de specialisten en de gebruikers. Van bovenaf opgelegde ideeën doen vaak te kort aan de unieke kwaliteiten van de locatie waar je ze wilt laten landen.
Hoe nu creëer je een klimaat van veiligheid, en betrek je de mensen waar het om gaat in het zoeken naar antwoorden?
Ons staat voor ogen om dat te doen door je onder de bevolking te begeven en tussen de inwoners te gaan wonen. Met elkaar en voor elkaar. En door diverse mensen met verschillende achtergronden te laten verblijven, ontstaat er verscheidenheid aan inzichten en aan antwoorden. Wij hebben namelijk het gevoel dat er niet één pasklare oplossing is. En dat we meerdere oplossingen nodig hebben om de verschillende ‘haarscheurtjes’ op te vullen of te herstellen.
Je geeft aan dat je discussie en debat mist. Voor een deel onderschrijf ik dat, en voor het andere deel is dat een proces wat tijd en veiligheid vraagt. Je aangedragen oplossing nemen we graag mee in het project.
Ons idee is om iedere bewoner met een frisse blik te laten starten. Op een aantal gebieden levert dat een herhaling van zetten, en volgens ons is de ‘niet ingekleurde blik’ de beste manier om tot verfrissende en inspirerende ideeën te komen. Je geeft aan dat bijna elke bezoeker de dorpswinkel ter sprake brengt. Ik bemerk dat dat zit in een deel van de opdrachtformulering die wij de bewoners hebben meegegeven: Hoe is het om te leven in een dorp waar de voorzieningen weg zijn? Geven we onbedoeld toch een kleurtje mee!
Beschouwingen over schuren. Dat kunnen we meenemen in de uitnodiging naar volgende bewoners.
Dat er veel bedrijvigheid rondom Zonnemaire aanwezig is. Geen idee hoe dit zich verhoudt tot landelijke cijfers. Hoe kunnen we het versterken?
En de muziekscene: wat een prachtkwaliteit! En ook hier: hoe kunnen we dit behouden en versterken?
Ik zou het op prijs stellen als je verder gaat met je reactie. Dit is waar het ons om te doen is, dat de inwoners van Zonnemaire opkomen en aandragen waar het hun om gaat. Waar ze voor willen staan. En wat ze willen behouden. Om te voelen dat Zonnemaire is, en blijft wat het bovenal is; een fantastische plek om te wonen met heel veel kanten die voor een buitenstaander lastig zijn te doorgronden.
Bij deze nodig ik je graag uit om aanwezig te zijn op de tussenpresentatie in Zonnemaire van het project Krot of Kans Schouwen Duiveland, 6 februari om 13u00, in het dorpshuis te Zonnemaire.
Met vriendelijke groet,
André Kwakernaak [project medewerker Architectuur CBK Zeeland]
Brigitte van Bakel zegt:
28 Jan, 2014
Beste Jaap,
Als enige inwoner van Zonnemaire die reageert op de blogs wordt u nou eenmaal ‘besprongen’, dus hier ook nog eens mijn commentaar.
Als deelnemer aan dit krotofkans project en met de ervaring op zak van ruimtelijke onderzoeken in anticipeer- en krimpregio’s als Oost Groningen, Noord Limburg en de Achterhoek merk ik op dat er heel veel gepraat wordt – onder elke stoeptegel ligt een rapport of vergaderverslag en hebben we, soms met de grootste onnozelheid, gedebatteerd – en bijzonder weinig gedaan met de uitkomsten. Zo ook in Zeeland. Er zijn, zoals u al opmerkte, talloze onderzoeken geweest en EO Weijers heeft er zelfs de prestigieuze prijsvraag aan gewijd. Je zou zeggen dat het onderhand met de leefbaarheid in Zeeland beter gesteld moet zijn dan waar ook ter wereld. En waarschijnlijk vinden de Polen en de Belgen dat ook. Dus waar praten we over?
Ik ben het wel eens met de opmerking dat er een groot gat zit tussen het maken van foto’s en vinden dat er een dorpswinkel moet komen in Zonnemaire. Dat laatste is wat je noemt een top-down denken dat grenst aan sociale betutteling. De mainstream wil daarvan af. U kunt zelf wel bedenken wat u als probleem, of in dit geval geen probleem ervaart. In plaats daarvan zou de kunst willen dat er geluisterd wordt, gevoelig geluisterd, naar wat zich hier en nu in Zonnemaire afspeelt. Dat die kunst dan dingen laat zien zoals ze zijn brengt bewustzijn over hoe het er werkelijk voor staat. Is er bewustzijn van de waarde, de eigenheid, dan kun je als inwoner, dorp of regio positie kiezen en ben je bestand tegen welke verandering dan ook. Ik zou zelfs durven beweren dat veranderingen dan niet zoveel weerstand oproepen of maken dat bewoners tegen de stroom in roeien en angstvallig vasthouden aan ‘het oude’.
Nederland, niet alleen Zeeland, is echter een beetje doe- en maak-moe. Ik ben daarom blij met alle producties, inclusief die van de deelnemende fotografen, die optimistisch de verbeelding en het voorstellingvermogen van de bewoners aanspreken. Dat is in een enkel geval ook een tekst, of het verhaal van een spreker. Inclusief de spreker uit ‘het veld’.
Zoals de dronkaard die fijntjes uit de doeken doet hoe het er met de ver-politisering in Zonnemaire voor staat. Mag dat besproken worden? Dat er nog vijf kerkgangers zijn. Dat het meest karakterverlenende gebouw in Zonnemaire overeind gehouden wordt door enkelingen? Dat deze enkelingen eigenaar zijn van het gros van het omliggende land. Dat dit een verworvenheid is uit een langdurig verleden, waardoor de huidige schaalvergroting in de agrarische sector de waarde van dit land in stand moet houden, zo niet vermeerderen. En als dat niet meer lukt het land geofferd wordt aan de opbrengst van bouwactiviteiten. Dat het in beide gevallen niet meer uitmaakt of er Polen wonen, Belgen, ‘ge-excommuniceerden’ of bewoners van andere afkomst. Dat u een randverschijnsel van deze ontwikkeling door de werking van buitenaards aandoende machines hebt gefilmd. Dat fotografen en filmmakers zich verlustigen aan de eindeloze patronen en ‘landschriften’ die deze activiteiten op Schouwen Duiveland opleveren. Het gevaar van oppervlakkigheid is letterlijk groot. Toch is het maken van kunst een manier om aan het gebaar, de expressie van het beeld meer gewicht, effect of invloed toe te kennen dan aan het debat. Dat schept ruimte voor bewustzijn. En vooral als iemand anders dat doet. Vreemde ogen zien meer.
Vriendelijke groeten van Brigitte van Bakel
28-1-2014