oase

overmaat aan verkeersruimte

Bijna een hele dag binnen vanwege de regen. Terwijl de ochtend zo zonnig begon. Spijtig genoeg mocht dat niet lang duren. Via buurvrouw’s klok, die tegen onze gezamenlijke muur hangt, kan ik het verloop van de uren zorgeloos volgen. Af en toe dringt ook een rinkelend piepje door. Misschien een magnetron of een droger? Muisstil is het verder in deze buurt. Zelfs overdag. Er fietsen weinig mensen, laat staan lopen. Over het pad naast het huis fietst alleen een buurman telkens met andere plastic tassen heen en weer of met zijn witte hond. Hij zwaait vriendelijk. Twee onverdroten bouwvakkers metselen een muur op, terwijl ze luisteren naar een Vlaamse radiozender. Pakt makkelijker op dan Omroep Zeeland. Ook rijden er veel auto’s van over de grens. Volgens mij komt het niet alleen door de regen, die trouwens in de middag stopt.  Er lijkt een soort horror vacui te heersen. Niemand waagt zich op die veel te brede straten. Het veroorzaakt een vreemd soort nostalgie, naar een rijk industrieel verleden en dat nog niet helemaal verdwenen is. Zo eindigt de stationsstraat nog steeds in het stationsplein. Alleen is er geen station meer. Nu dient deze ruimte geen enkel doel meer. Het is een dubbele cul de sac geworden. Sas ziet er uit alsof het wacht op een wederopstanding. Dat alles straks ineens weer terugkomt en er tot die tijd beter zo weinig mogelijk kan veranderen.

bezonde achtertuinen in witte wijk

tuinen en schuren

functieloos stationsplein

In het huis trof ik een boekje aan uitgebracht door Woongoed Zeeuws Vlaanderen, met daarin een toelichting op het beleidsprogramma voor de renaissance van Sas. Een van de pijlers in dat plan is het vrijmaken van grond door sloop van woningen voor vrije kavels. Bewoners kunnen daar dan hun droom waarmaken. En tegelijkertijd daalt hiermee het aantal woningen. Dat doel wordt gesteund door de provincie. Her en der zie je de gaten ontstaan. Waar vroeger huizen stonden, staan nu plassen water. Het Julianapark, hier vlak naast het huis, is een bedenkelijk woonerf geworden. Merkwaardig dat juist zo’n parkje als eerste bebouwd moest worden met nostalgische cataloguskitsch. Zonde.

woonerf julianapark

entree julianapark

Als je door de straten van het oude Sas wandelt valt op dat er allerlei aardige initiatieven zijn om bestaande gebouwen, soms zelfs met een industriële achtergrond, nieuw leven in te blazen. Op grotere en kleinere schaal. Vernieuwde gevels, een apart dakje, gerenoveerde ornamenten, tuinhuisjes en opvallende balkons. Leuk om te zien hoe mensen investeren in hun woning en woonomgeving. Van een luxe twee onder een kap uit de jaren twintig of dertig is nu een symmetrische villa gemaakt. Mooi. Begin van de twintigste eeuw bloeide Sas. Welgestelden uit de industrie wilden ook fraai wonen. Aan de Stationsstraat of de Parklaan. Voorname straten. Daar leefde Sas. Het vond zichzelf opnieuw uit. Van een sluis omringd door de vesting, tot aan het nijvere fabrikantenparadijsje. Nu zou de stap gemaakt moeten worden naar de groene tuinwijk. Alles ligt er als het ware klaar voor. Een unieke welstandsvrije zone voor vrij wonen in het groen in Zeeland. Lommerrijke oase in een industriële zone. Dus veel meer groen erin. Maak die straten smaller, leg er perken en bosschages aan, geef de huizen grotere tuinen, plant bomen. Laat een vereniging al dat groen beheren. Een VVE voor elke groene lob, zodat de gemeente niet opdraait voor die kosten.  Verenigingen werken in sas, voor allerlei zaken, dus vast ook hiervoor. Ook de buitenwijken op manier omturnen, maar dan met architectuur in de zelfde kwaliteit als die van de Stationsstraat. Eens zien of er dan niemand meer wil wonen!

fraaie stenen ornamenten

van twee een gemaakt

vernieuwende geveldelen

lekker balkon