Zondag 16 oktober 2011

Krot of Kans liegt? En… Ik wil het huis kopen!

Beschouwingen vanuit het huis in zondagochtendzon door Stephan Steverink na een verblijf van een kleine week.

Ik woon nu een kleine week in het huis op de Noordwal 5 in Oostburg vanuit mijn rol als adviseur en projectleider bij bureau Casteller. Wat is mijn conclusie op dit moment voor mijzelf, persoonlijk, als Stephan Steverink? Ik schrijf ook bewust ‘op dit moment’. Want ik ben benieuwd hoe het voelt wanneer ik een paar dagen terug in mijn woning in Amsterdam (Oud-West) ben. Misschien zit ik er nu nog te veel middenin en zijn mijn beschouwingen te gekleurd. Daarom schrijf ik volgende week nog een stukje. En verder is het woord ‘krot’ ook verdwenen uit mijn vocabulaire. Het voelt niet goed aangezien het ‘mijn’ huis is geworden. Ik heb ontdekt dat het project ‘Krot of Kans’ een beetje een leugen is v.w.b. dit huis in Oostburg en misschien een weeffout heeft gemaakt bij de projectontwikkeling.

Ik ben blij en rustig hier. En dat komt o.a. door:

  • het vakantiegevoel: niet thuis zijn en daardoor niet geconfronteerd worden met alle minder leuke dingen van het dagelijkse leven, b.v. omzetbelasting- aangifte kwartaal 3 die nog moet, plannen en dromen die liggen te wachten, teleurstellingen die de afgelopen jaren zich ook  hebben vastgenesteld in mijn eigen huis in Amsterdam zelf.  Hier is even afstand van dat alles en vrijheid;
  • De gakel van de kip van de overburen (het geluid dat een kip maakt wanneer ze succesvol een ei heeft gelegd en wegloopt van het nest). Dat kun je gewoon horen hier door het badkamerraam. Dat geluid ken ik goed en mis ik als boerenzoon die vroeger verantwoordelijk was voor de kippen;
  • De zon die er toevallig veel is dit weekend. Volgens alle Zeeuwen niet toevallig omdat Zeeland de meeste zonuren heeft. Maar dat roepen de Zeeuwen allemaal zooooo hard dat ik bang ben dat het overdreven
    wordt op zoek naar een Unique Selling Point… . Voorlopig nog het voordeel van de twijfel en ik ben benieuwd hoe het hier voelt als het een week grijs, grauw en miezerig is. Misschien ben ik dan veel minder positief;
  • Dat ik meer geniet van die zon. In Amsterdam gaan veel dagen met zon aan mij voorbij omdat ik niet de ruimte neem om die te ervaren. De fysieke ruimte die er minder is omdat er weinig balkon is en de zon maar een paar uurtjes op het balkon schijnt omdat alle huizen de zon minder ruimte geven. En ook de ruimte qua tijd omdat ik mijn leven druk maak. Ik geniet meer van alles hier en ik ben benieuwd of dat ook blijft als je eenmaal hier echt (deeltijd-)woont…;
  • Meer ruimte in en om het huis. In Amsterdam wonen we 2 hoog en boven en onder ons wonen ook nog 2 etages met mensen. En naast ons ook weer allerlei woonetages. Voor Amsterdamse begrippen hebben wij een super-etage (gehuurd). Niet heel klein, dichtbij Vondelpark in Oud-West en  niet in het te drukke centrum, maar wel lekker dichtbij het centrum, betaalbaar en fijne binnentuinen waar het rustig is. Maar hier in dit huis zijn al die mensen onder en boven ons er niet en dat voel ik. Dat leidt minder af en dat is neutraler. Ik heb me altijd al eens afgevraagd of je ook mensen door een woonlaag heen zou kunnen voelen? Als je bij iemand in een ruimte ben kun je elkaar ervaren en dat heeft invloed op elkaar. Waarom zou dat dat niet gelden voor onder-, boven- en naaste buren of misschien wel een hele stad? Is daar al eens onderzoek naar gedaan? Dit huis voelt vrijer en neutraler;
  • Hier zal vast meer gezonde lucht zijn. Uit onderzoek blijkt dat mensen in Nederlandse grote steden als Amsterdam gemiddeld korter leven vanwege ongezonde lucht. In Amsterdam wonen wij niet ver van grote snelwegen en ook de uitlaatgassen van het verkeer op de Overtoom (een drukke straat dichtbij ons huis) is vast niet onschuldig. En dan heb ik het nog niet over de kerosine die je soms kunt ruiken als de vliegtuigen van en naar Schiphol tijdelijk andere vliegroutes krijgen vanwege harde wind en dan over de stad vliegen. Lijkt me dat het hier veel gezonder is;
  • Parkeren voor het huis en ook onbetaald. Ik heb daar in Amsterdam nog weinig last van omdat ik geen auto bezit. Maar de huurauto die ik hier heb kan gewoon direct voor het huis worden geparkeerd. Wij willen komend jaar een auto aanschaffen en dat betekent dat we minimaal 2 jaar op een wachtlijst moeten voor een dure parkeervergunning. In die 2 jaar moeten we de auto op een half uur fietsen of trammen aan de rand van de stad zien te parkeren. Verder is er onvoldoende parkeerruimte in de buurt van ons huis in Amsterdam. Als je ‘s avonds je auto wilt parkeren ben je soms een uur bezig met
    het vinden van een plaats. En gasten of zakenrelaties met een auto betalen € 3,- per uur. Ik vind het auto- en parkeerbeleid niet slecht in Amsterdam. Ik sta er wel achter dat de vervuiler en gebruiker van openbare voorzieningen en ruimte in een overvolle wereldstad als Amsterdam een stevige prikkel krijgt. Maar het is fijn dat het hier allemaal zo relaxed is; geen gedoe;
  • Openbaar Vervoer is volgens mij redelijk goed hier. Rechtstreekse trein Amsterdam-Vlissingen doet er 2 uur en 40 minuten over (€ 27,40 retour met korting). Je hoeft niet over te stappen en je kunt in die tijd echt even omschakelen en ook werken of ontspannen. Het treinstation van Vlissingen ligt naast de veerdienst naar Breskens! En de 20 minuten reizen over het water geeft helemaal een vakantiegevoel. In Breskens kun je met de bus naar Oostburg of met een (huur-)auto in een klein kwartiertje naar het huis in Oostburg;
  • Aanrader: auto huren bij VaRaMo in Breskens. Zij komen speciaal op zondag naar hun zaak om de huurauto in te nemen en doen niet moeilijk. En ze brachten ons als extra service even snel naar het Veer. Zoveel extra service en maatwerk en gemoedelijkheid kan echt NIET in Amsterdam. Dus ik steun deze locale TOP-ondernemer en raad hem aan als je een auto wilt huren in Zeeuws-Vlaanderen!  >>>
  • In Oostburg zijn veel meer voorzieningen dan ik had verwacht. Ik dacht dat dit stadje in elkaar aan het storten was n.a.v. de titel van het project en de verhalen over krimp. Maar als stadje met een centrumfunctie is hier v.w.b. supermarkten en andere winkels veel aanbod in de winkelstraat en ook veel restaurants, het gemeentehuis, een theater, politiebureau, etc. etc. De vraag is natuurlijk of deze voorzieningen ook allemaal hier kunnen blijven als de krimp echt gaat doorzetten in de komende decennia. Maar voor mijn belevingen nu pleit ik ervoor dat we meer nuancering en differentiering in de krimp- en leegstandverhalen aanbrengen. In Oostburg gaat het (nu nog) goed lijkt het;
  • Het huis is betaalbaar. Er gaan verschillende verhalen rond: Dit huis is nu te koop voor € 89.000,- en andere beweren dat je het voor € 59.000,- zou kunnen kopen van woningcorporatie Woongoed. Dat zijn
    betaalbare bedragen voor ons, mensen die starters zijn op de woningmarkt en niet beschikken over grote spaarrekeningen. We zouden het ook met meerdere mensen kunnen aanschaffen. Er moet dan wel meteen worden geïnvesteerd om de verkrotting van het huis te stoppen. Het dak lekt en er zitten schimmelplekken op de zolder van een slaapkamer en zo nog wat dingen. Daarna kunnen we het dan langzaam zelf verder verbouwen en verbeteren;
  • Het huis is voldoende voor mij. Voor mij hoeft een woning niet pico bello in orde te zijn. Ik ben snel tevreden. Dus wat mij betreft is dit geen ‘krot’ maar gewoon een huis. Het woord ‘krot’ is overdreven en ik schaam me er ook voor als ik denk aan deze stomme scheve wereld waar nog heel veel mensen echt in een krot wonen. Een leven in armoede wat niet te vergelijken is met de luxe van deze woning en onze samenleving. Het woord is natuurlijk heel slim en effectief gekozen om de discussie uit te lokken en het allitereert lekker als titel “Krot of Kans”. Maar hoe langer ik hier zit hoe meer ik me er aan begin te ergeren, net zoals de meeste lokale bewoners. Het huis begint ‘van mij’ te voelen, ik ben er blij mee en ik wil niet dat iets waar ik dankbaar voor ben en wat voor mij grotendeels functioneert overdreven als ‘krot’ wordt bestempeld. Ik ben blij dat dit de laatste weken zijn voor ‘mijn’ huis hier in Oostburg om als ‘krot’ door het leven te moeten. Hierna gaat het project naar Sas van Gent en daar moet de situatie veel ernstiger zijn en is het woord ‘krot’ misschien meer op zijn plaats;

Ik heb nog maar met een aantal buurtbewoners gesproken en bijna allemaal zeggen ze dat dit project een leugen is v.w.b. Oostburg! Hier in de straat staat bijna niets heel lang te koop en is bijna niets aan het verkrotten, alleen maar dit huis. Dit huis is een uitzondering en dat komt volgens aantal buurtbewoners door de  eigenaar zelf; woningcorporatie Woongoed. Zij zijn tevens projectpartner van het Krot of Kans. Zij hebben het niet goed onderhouden. Verder hadden ze dit huis al lang kunnen verkopen aan de laatste huurder. Die wilde wel maar Woongoed vroeg toen een te hoge prijs toen. Nu hebben ze die prijs al wel flink verlaagd…  Dit vraagt om een reactie van Woongoed!

Ook dit verhaal zal wel genuanceerder zijn. De kracht van de projectpartners is natuurlijk dat zij wat verder vooruit kijken en zorgelijke ontwikkelingen als vergrijzing, ontgroening en krimp op Zeeland en Zeeuws-Vlaanderen zien afkomen en proberen te vertalen. En de cijfers lijken het telkens alleen nog maar harder te maken dat er problemen op dit gebied afkomen. Zie de laatste cijfers over toekomstige bevolkingsafname in Zeeuws-Vlaanderen hier >>>  . Bewoners zouden van de projectpartners kunnen leren wat de toekomstige ontwikkelingen zijn en zo zouden bewoners ook worden geholpen wat groter te denken. Maar hoe wordt de afstand tussen bewoners en stakeholders kleiner en krijg je meer uitwisseling en samenwerking?

De buurtbewoners vertellen het volgende: Het buurtje heeft een aantal deeltijdbewoners en recreanten, maar niet eens zo veel. De deeltijdbewoners die er zijn belemmeren de leefbaarheid niet. Deze typische wijk met zijn kleinere huisjes is juist een kans voor starters op de woningmarkt en heeft ook een krachtige authentieke uitstraling t.o.v. nieuwbouwwijken. Iedereen die wij spreken heeft het over de planoloog en de gemeente die een tijd geleden het voorstel lanceerden dat deze wijk tegen de grond zou moeten worden gegooid. Het heeft volgens mij heel functioneel gewerkt: alle bewoners zijn actief, bewust en assertief geworden en nemen het op voor hun eigen wijk. En ik voel het nu ook: ‘Ich bin ein Oostburger!’ Blijf met je fikken van onze wijk af…

Zijn de bewoners van Zeeuws-Vlaanderen, specifiek van de wijken waar het huis staat, actief betrokken bij de ontwikkeling van het project ‘Krot of Kans’? Volgens mij is het een idee en initiatief van het CBK Zeeland:  Centrum voor Beeldende Kunst, Vormgeving en Architectuur in Zeeland. Het lijkt mij dat zo’n club als aanleiding de buitenkant neemt van de bedreiging van leefbaarheid van een regio, stadjes en dorpen: de verkrotting en verlelijking. Maar niet de binnenkant: de mensen zelf en de maatschappelijke realiteit. Is het CBK Zeeland eigenlijk wel de geschikte partij om een bredere discussie hieromtrent aan te zwengelen? Misschien zit het niet in hun haarvaten om vanuit en met de bewoners te denken. Ze komen aanvliegen vanuit Middelburg en hebben de contacten en professionaliteit om een project van de grond te tillen, maar vergeten begrijpelijkerwijs om de basis van het verhaal, de bewoners zelf, geïntegreerd mee te nemen in de projectontwikkeling. Dat zeg ik, terwijl ik tegelijkertijd tijdens onze brainstorm over ‘deeltijdwonen’ (en nog steeds) heb aangegeven veel respect te hebben voor de vorm van dit project, het initiatief van CBK Zeeland en in het bijzonder Petra de Braal. Niet afwachten en praten maar een idee concreet omzetten in actie. Mensen uitwisselen en mensen dingen laten ervaren i.p.v. er heel lang over lullen. Ruimte creëren voor ontmoeten en experimenteren om zo grip te krijgen op de toekomst. Maar al schrijvende aan dit stuk lijkt het alsof ik op een weeffout ben gestuit. Ik hoor graag van CBK Zeeland en de partners van ‘Krot of Kans’ hoe zij dit zien! En misschien toont het ook wel het gebrek aan aan inspirerende initiatieven van de echte probleemeigenaren zelf (gemeente, provincie, politieke partijen, bewoners zelf, lokale ondernemers, bank, woningcorporaties, etc. ).
Waarom moet het idee van een club als CBK Zeeland komen? Want dergelijke projecten hadden ze zeker ook zelf kunnen bedenken. Die creativiteit en professionaliteit zit echt wel binnen al deze clubs… Maar rustig aan Stephan, want ik heb geen overzicht over alle leuke projecten die ze misschien al in gang hebben gezet. Maar ja, een project met titel ‘Krot of Kans’ daagt uit om koekjes van eigen deeg te serveren!

Nog even terug naar het huis. Wat werkt er niet in dit huis? De douche doet het eigenlijk niet. Het is of te warm water of totaal geen warm water… . De lichtknoppen zitten heel onpraktisch achter de deuren. De verwarming doet het niet. De schimmelplakken op het plafond op een slaapkamer duiden op lekkages. De gordijnen zijn te snel opgehangen en vallen uit hun haakjes. De douchebak is er snel ff ingelegd denk ik voor het project en laat het water alle kanten op gaan. Voor mij zijn dat maar een paar dingen. Het meeste doet het allemaal prima! Gewoon zoals een huis is en daarnaast heeft het project ook gezorgd voor prima wireless internet en TV. Het huis moet natuurlijk nog echt ingericht worden zoals tapijt op de trap etc. Het huis ziet er niet zo mooi uit. Maar dat is allemaal praktisch snel op te lossen. Het valt mij, als weinig materialistisch persoon, allemaal mee en ik zou het wel willen kopen!

Wensen voor de toekomst. Als ik dan een tweede huis in een landelijke regio heb dan wil ik ook alle elementen goed kunnen ervaren. Vuur: een open haard; Aarde: stoeptegels uit het terras en meer aarde met planten en moestuin (en ik heb al gehoord dat het stukje grond achter het terras hier misschien wel te huur is van de buurvrouw (als moestuin), Zonnecellen op het dak om de Zeeuwse zonne-uren binnen te halen en zo nog wat plannen.

Oftewel, ja, ik ben dus nu serieus aan het denken of ik dit huis wil en kan kopen! Met dank aan (en ondanks) het CBK Zeeland en de projectpartners.

Stephan Steverink

Hier vind je het fotoalbum van Casteller >>