Het uitzicht uit de woning aan de Margrietstraat 49 is op het eerste gezicht niet zo interessant, maar niets is wat het lijkt. Aan de overkant van de straat ligt een woonwijk met een bijzonder karakter. Een wijk die in 2000 de Zeeuwse Milieuprijs heeft verdiend. Een wijk die is gerealiseerd door een meer rigoureuze aanpak maar wel met een focus op de toekomst.

Het project De Hoven van Axel was een herstructureringsopgave in de voormalige wijk Betondorp-West. De 230 huurwoningen van vlak na de Tweede Wereldoorlog waren al van slechte kwaliteit en die was met een renovatie in de jaren ’70 door een aantal technische fouten nog verslechterd. Een nieuwe renovatieronde bleek technisch en economisch een slechte keuze waardoor voor sloop en nieuwbouw is gekozen.

De wijk die is gebouwd op basis van het ontwerp van Levien de Putter, Herwig Minnen en Chris Kempe (de samenwerking leidde in 2001 tot de oprichting van Architecten Alliantie), is kleinschalig verkaveld met een gevarieerd woningbouwprogramma in een groene omgeving met een hoge ambitie op het gebied van duurzaam bouwen. De getroffen maatregelen bestaan uit hergebruik van bouwmateriaal (bijvoorbeeld dakpannen), opvang en gebruik van regenwater, een voor die tijd hoge isolatiewaarde van de gebouwschil (Rc= 3,5) en vernieuwende verwarmingsconcepten met serres, zonneboilers en aardwarmtepompen. Die maatregelen hebben geleid tot een EPC waarde (energieprestatie) van 0,8 die lager lag dan de toenmalige norm van 1,2 (EPC norm in 1998). Een voor die tijd zeer vooruitstrevend project wat tot de nodige scepsis leidde, maar wat door Senter Novem is aangemerkt als voorbeeldproject. Het lijkt me leuk om deze week nog eens wat bewoners te spreken over hun ervaringen als eindgebruiker.

Centrale opvang van hemelwater

Inmiddels zijn we 14 jaar verder en is de EPC-norm van 0,6 een feit. Een waarde waar destijds menig bouwer tegenop zag en waar nu iedereen mee te maken heeft en mee werkt. 2021 is de volgende mijlpaal waarop de EPC-norm op 0,0 zal worden gesteld. En laat nu ook die mijlpaal al bereikt zijn. In Grijpskerke is met de eerste CO2 neutrale straat (er gebeurt veel in Zeeland) een EPC waarde van 0,0 gerealiseerd.

De snelheid waarmee we nieuwe gebouwen energetisch verbeteren, vergroot het verschil met de bestaande bouw in fors tempo. Wat gisteren nog vernieuwend was is inmiddels gemeengoed en de toekomst is eigenlijk ook alweer geschiedenis. Dat is een aandachtspunt voor corporaties met een verouderde woningvoorraad want woningen met een relatief hoog energieverbruik worden minder courant en leveren minder op. Maar niet alleen de corporaties staan voor een uitdaging. Ook de particuliere woningbezitter met een oudere woning krijgt te maken met waardedaling als gevolg van kwaliteitsverschil. En hoe krijg je dan die kwaliteit weer op peil in economisch slechte tijden in een krimpregio. Daarom praat ik vanmiddag met Marten Wiersma. Hij heeft zijn eigen woning energetisch verduurzaamd en heeft ideeën over hoe particulieren kunnen worden gestimuleerd en ondersteund in het verduurzamen van eigen woningbezit. Morgen breng ik verslag uit van dat gesprek.