Maandag 30 september 10.00u. Alles wat ik nodig denk te hebben is in tassen gepakt en aan de fiets gehangen. Het is prachtig weer. Rustig peddelend verlaat ik de zuidelijke Randstad, het dichtstbevolkte deel van ons land. Langs Den Hoorn en Schipluiden fiets ik door Midden Delfland, een groene ‘snipper’ tussen Delft, Rotterdam, De Nieuwe Waterweg en het Westlandse kassengebied. Het veer Maassluis – Rozenburg gunt me nog een blik op het intensieve ruimtegebruik van de Rijnmond.
.
Europaweg en 7e Petroleumhaven
De Brielsebrug met zicht op de 7e Petroleumhaven.
Door Vierpolders en Nieuwenhoorn en scherend langs de buitenrand van Hellevoetsluis bereik ik de eerste dam: De Haringvlietsluizen. Aan de overkant voorbij Havenhoofd wordt de ruimte voelbaar.
nabij Havenhoofd.
Via Havenhoofd, Goedereede, Ouddorp en stukje Noordzeestrandweg (LF1) bereik ik de Brouwersdam. Wat is aangelegd als bescherming tegen de zee is een ideale hotspot voor waterrecreatie. Aan de Grevelingenzijde windsurfers aan de Noordzeezijde kitesurfers en een eindeloze rij campers.
Voorbij Port Zélande krijg ik zicht op het eiland waar ik de komende dagen mag vertoeven. Aan het eind van de dam ga ik met enkele omleidingen die het gevolg zijn van een afgesloten fietstunnel onder de Dammenweg richting Scharendijke. Na Scharendijke fiets ik achter en over de dijk naar Den Osse en Brouwershaven.
Verder door de polder Kijkuit en de dijk van de polder Nieuw Bommenede. Als ik Zonnemaire al zie liggen, althans de kerktoren is zichtbaar, rijd ik het dorp voorbij over de Dreischorse dijk om via de Oostweg Zonnemaire binnen te fietsen. Daar wacht in de Oude Smisse een welverdiende cappuccino met appelgebak.
Recht tegenover me de villa Dorpszicht, een monument uit 1870.
Uit circa 1870 dateren twee gepleisterde, éénlaagse villa’s met eclectische details, te weten Oostweg 4, met kroonlijst en rijk gesneden consoles, en Dorpszicht (Zuidweg 1), met hoog opgaande brede dakerker en getoogde vensters met wenkbrauwen. De bebouwing bestaat grotendeels uit dwarse eenlaagspanden, soms met meerdere woningen onder één dak en vaak gepleisterd met schijnvoegen.
Omdat ik even moet wachten voordat ik de sleutel kan ophalen kan ik de historie van de plek goed in me opnemen. En die is niet gering. Zonnemaire wordt al in de 10e eeuw vermeld als onderdeel van de eigendommen van de graaf van Holland. Vanaf het moment dat de Zonnemairepolder bedijkt werd (1401) is het dorp ontstaan. De dijken rond de Zonnemairepolder hebben het dorp in februari 1953 beschermd tegen de stormvloed.
Zittend in de zon in het plantsoentje voor ‘mijn deur’ heb ik zicht op het geboortehuis van Pieter Zeeman (natuurkundige 1865 – 1943). Ontdekker van het elektron en daarvoor gelauwerd met de Nobelprijs voor natuurkunde in 1902. Hij is waarschijnlijk de beroemdste in Zonnemaire geboren persoon. Een kleine buste door de universiteit van Amsterdam aan Zonnemaire geschonken staat in het plantsoen. Als ik aankom staat er een prachtig span godinnen (Citroën DS) op de oprit van Pieter Zeeman’s geboortehuis.
Prof. Zeemanstraat 15 heeft een kelder en opkamer. De fraaie, in gele baksteen opgetrokken, trapgevel is voorzien van ontlastingsbogen in rode baksteen, sierankers en een wapensteen. Het huis werd rond 1640 gebouwd, vermoedelijk door Pieter Eeuwigrijck, secretaris van Zonnemaire. Vanaf 1738 waren er predikanten woonachtig en van 1778 tot 1882 was het officieel de pastorie van de Hervormde kerk. Het is het geboortehuis van de Nobelprijswinnaar in de fysica Pieter Zeeman († 1943). Van 1943 tot 1961 heeft het als raadhuis gediend.
De Hervormde kerk (Prof. Zeemanstraat 2) is een recht gesloten zaalkerk voorzien van een halfingebouwde toren van twee geledingen met frontalen en een achtzijdige spits. Deze neoclassicistische kerk kwam in 1867 tot stand in opdracht van Jacob Moolenburgh, ambachtsheer van Zonnemaire, ter plaatse van een 15de-eeuwse voorganger. In de toren hangt een klok uit 1525. De kerk bevat een preekstoel uit circa 1780.
En dan als laatste de naamgever van de straat: I.M. van der Bijl.
Iman Marinus van der Bijl (Zonnemaire, 14 mei 1914 – Renesse, 10 december 1944) was landbouwer te Zonnemaire en actief in het verzet. Hij nam deel aan het verzet vanuit zijn gereformeerde geloofsovertuiging. In de nacht van 6 december 1944 werd hij gearresteerd door de Duitsers bij een poging met 16 anderen vanuit het bezette Schouwen-Duiveland met een mosselkotter met Engelse commando’s over te steken naar het bevrijde Noord-Beveland. Op 10 december 1944 werd Iman Marinus van der Bijl met negen andere verzetsstrijders opgehangen te Renesse. Ze worden de Tien van Renesse genoemd.
Na deze historische overpeinzing maak ik kennis met Rosalinde van Ingen Schenau sleutelbewaarder en local coach van het project Krot Of Kans. De fiets gaat in de schuur en gewapend met het schone beddengoed ga ik me lekker installeren, koken, eten en een plan voor morgen maken.
