Wie zijn de bewoners van het HUIS in Sas van Gent en wat gaan ze doen?

‘Sas van Gent revisited’
Stedebouwkundige Robert Broesi, Must stedebouw

In het zoeken naar oplossingen voor nieuwe problemen blijken plannen niet altijd uit te werken zoals ze zijn bedacht. Must stedebouw maakte in 2008-2009 in samenwerking met Inbo een gedegen studie naar Sas van Gent en haar probleem van een veranderende bevolkingssamenstelling. De studie werd door woningbouwcorporatie Woongoed als leidraad genomen voor de verdere ontwikkeling. Wat is er na drie jaar terechtgekomen van de plannen? Gaat alles zoals beoogd? Zou de studie met de kennis van 2012 anders uitpakken?

Harde cijfers, zachte waarde
Documentairefotograaf Wiesje Korf

In een tijd dat er vooral wordt gerekend met ‘harde’ demografische gegevens en woningvoorraden, dreigen we te vergeten dat een huis en een woonomgeving ook ‘zachte’ waarden hebben. Gedurende één week wordt gekeken, gefotografeerd en beschreven hoe de bewoners reageren op, en leven. Leegstand bij de buren, waardevermindering of zelfs onverkoopbaarheid van huizen, een dalend voorzieningenniveau: zaken die heel ingrijpend kunnen zijn voor bewoners. Maar wellicht zijn er ook onvoorziene voordelen die het leven van sommige bewoners juist prettiger maken: mensen die profiteren van dalende huizenprijzen en de toenemende rust. Wat is hiervan te zien in het landschap, in de huizen en in de ogen van de bewoners van Zeeuws-Vlaanderen?

Architect Pepijn Bakker, MVRDV
Pepijn Bakker (Terneuzen, 1981) is architect en onderzoeker, werkt bij architectenbureau MVRDV in Rotterdam en doet daarnaast zelfstandig onderzoek naar de ruimtelijke structuur van de zone rond het Kanaal van Gent naar Terneuzen. Als hoofdbewoner zal Pepijn langere tijd (gedurende de maand januari) in het krot-of-kans-huis in Sas van Gent verblijven. Daarnaast is hij als moderator betrokken bij het op elkaar afstemmen van het werk van de verschillende andere onderzoekers.
Zone Gent-Terneuzen
In een relatief beperkte ruimte wisselen sterk verschillende soorten gebieden (industriegebieden, agrarisch polderlandschap en woonkernen) elkaar af. De landsgrens, halverwege het kanaal, verdeelt de kanaalzone politiek en economisch in tweeën. Wat bindt al deze verschillende soorten gebieden, wat scheidt hen? Volgens welk toekomstscenario kan de kanaalzone zich ontwikkelen zodat woonkernen, industriegebieden en het agrarisch polderlandschap elkaar optimaal versterken?

Strategieën voor het woonklimaat
Stedebouwkundige Anne Seghers , Urban Design & Research

Door het in beeld brengen van de verschillende verhaallijnen die door het plangebiedje lopen, wordt het krachtenveld waarbinnen de term krimp opereert, geprobeerd scherp te stellen. Denk bijvoorbeeld aan het verhaal van de industrie, het ruimtelijke verhaal, het verhaal van de bewoners en van het gemeenschapsgevoel. Kan er met deze verhaallijnen en de ‘tussentijdstatus’ van de wijk als uitgangspunt een strategie ontstaan, die inspeelt op het verbeteren van het ‘woonklimaat’ en die daarmee bijdraagt aan het denken over de toekomst?

landschappelijke interactie
Landschapsarchitect Alexander Herrebout en Gerwin de Vries, LINT Architecture

Er bestaat een groot contrast tussen de industriegebieden rond het Kanaal van Gent naar Terneuzen en het omringende landschap in de vorm van open polders en de compacte woonkernen. In bestaande plannen wordt nu vooral gepleit voor het wegplanten en opheffen van dit contrast door het landschap vooral als een decor te beschouwen. Is dit de juiste manier? Hoe kan de grootschalige dynamiek van de kanaalzone op een goede manier worden verknoopt met het omringende landschap zodat er interactie ontstaat tussen de verschillende werelden en deze beide van elkaar kunnen profiteren?

Contrastkwaliteiten
Fotografe Kim Pattiruhu en kunstenaar Ties van de Ven

Sas van Gent is een stad van contrasten. Polders met een agrarisch gebruik, industriegebieden en woonwijken wisselen elkaar af. Daarnaast vormt de Nederlands-Belgische grens een duidelijk zichtbaar contrast in de wijze waarop de ruimte geordend is. Hoe ‘hard’ zijn de contrasten in de regio rond Sas van Gent? Is het een kwaliteit of een zwakte dat er zo veel verschillende sferen naast elkaar bestaan?

de ‘Wooncorporatie Vergrijzingskit’
Ruimtelijk ontwerper Dinand Vallentgoed, Kool ontwerpers

Te veel huizen worden gebouwd met slechts één doelgroep, waardoor bij afwijkende demografische ontwikkeling woningen in onbruik raken. Met welk pakket van aanpassingen transformeer je de leegstaande huizen van de woningbouwcorporatie tot ‘een-leven-lang-mee’ woningen?

Hoe verschilt België van Nederland?
Schrijver Thomas Blommaert

Thomas Blommaert schreef het prachtige boek ‘Ik was nog nooit in Zelzate geweest’ over het dagelijkse (politieke) leven in Zelzate. Hoe kijkt hij als Vlaming naar Sas van Gent? Zou hij permanent in Nederland willen wonen? Welk verhaal ziet hij in Sas van Gent?

‘Vlaamse woningen’
Vlaamse architect Kiki Marien

Terwijl Zeeuws Vlaanderen huizen leeg komen te staan, nemen bewonersaantallen en de ruimtedruk aan de andere kant van de grens alleen maar toe. Mogelijk is nieuwe dynamiek te verkrijgen van de Vlamingen. Hoe interesseer je een Vlaming voor een woning in Nederland? Wat zijn de eisen die een Vlaming stelt aan een huis, in hoe verre voldoen Nederlandse huizen hieraan en met welke aanpassingen zouden deze ook voor de Belgische markt beschikbaar zou kunnen worden gemaakt?

Architect Johan de Koning, Laboratorium voor Architektuur
‘De lokale identiteit moet terug te vinden zijn in de architectuur.’ Na zijn verblijf in het huis in Oostburg onderzoekt Johan de Koning nu de lokale identiteit vanuit het huis In Sas van Gent. Wat is de wisselwerking buiten – binnen; landschap – dorp. Welke invloed heeft de industriële geschiedenis en de locatie aan het kanaal. En wat merk je van de aanwezigheid van de grens met Vlaanderen?