De vlag die aan de gevel van het huis wappert, maakt buurtgenoten nieuwsgierig. Op straat zijn de eerste praatjes snel gemaakt en al vlug neemt de eerste buurman plaats in de woonkamer om te vertellen over Sas. Snel een stadsplattegrond erbij, zodat ik mee kan tekenen op de kaart, want hij weet veel over gebouwen, fabrieken, wijken en mensen. De uitnodiging om de volgende dag Sas per fiets te verkennen slaat hij niet af. Een persoonlijke gids, een grote luxe.

Op de fiets van zijn vrouw vergezel ik Frans door het stadje. We doen een groot rondje, zodat ik alle facetten te zien krijg. Eerst over de grensweg, langs de oude bezinkvijvers van de vroegere suikerfabriek. Aan de ene kant de omwalling van de oude vijvers, aan de andere kant open landschap. Dan ineens het kanaal, met voor ons het oude douanegebouw. Nu niet meer in gebruik, maar vroeger druk met vrachtauto’s uit Frankrijk en België die hun papieren en goederen lieten controleren. Een stuk langs het industriële lint dat Sas van Gent doorkruist: een gietijzerfabriek, een glasfabriek, de chemische industrie van Zuidchemie, de weeïge geur van de tarwefabriek Cargill, de spiritusgeur van Nedalco, een transportcentrum en ten slotte een machinefabriek. Tussendoor even een uitstapje naar de oude suikerfabriek, waar de grote silo al van ver te zien is. In de voormalige suikerloods wordt hard gewerkt om de ruimte gereed te maken om over een paar jaar dienst te doen als industrieel museum van Zeeland. De route gaat verder langs de leegstaande manege en het kerkhof. Via de grensweg gaan we over een klein bruggetje de nieuwste wijk van Sas binnen. Vrije sector woningen aan de buitenzijde en sociale huurwoningen aan de binnenzijde. Hier en daar is een blokje woningen gesloopt en is er een speelplaats verschenen. De Sassenaren lijken te berusten in de sloop. Niet te lang bij stilstaan, maar omgaan met de nieuwe situatie. Dat siert ze. Dan terug richting het centrum. Even door de Vredestraat waar alle arbeiderswoningen zijn gerestaureerd. De oude huisjes zijn als nieuw en eigenlijk iets té nieuw, waardoor het eerder historiserende nieuwbouw lijkt. En we eindigen terug bij de woning van mijn gids.

Veel geleerd en veel gezien. Dat smaakt naar meer. Ik besluit bij alle bewoners in de Witte Wijk een postkaart in de bus te doen: kom eens langs en vertel me over de wijk!

Het verhaal van dé bewoner bestaat niet. Elke bewoner heeft zijn eigen blik, zijn eigen visie en zijn eigen ervaringen met Sas van Gent. Ik hoop tijdens mijn verblijf veel verschillende bewonersverhalen te horen. Want al uiteenlopende verhalen samen onthullen de mentaliteit van Sas. Maar ook het verhaal van de industrie langs het kanaal, de ervaring van de Nederlands-Belgische grens en de visie op de toekomstplannen in Sas van Gent wil ik horen, want ook die dragen bij aan het krachtenveld waarin het stadje zich bevindt.